Serwis Pracodawców i Przedsiębiorców Ekspert

Kiedy zatrudnienie osoby ze szczególnym schorzeniem obniża wysokość wpłaty na PFRON. Adam Hadław, Gazeta Podatkowa

Od lipca 2016 r. radykalnie ograniczono możliwość wykorzystania tzw. ulg we wpłatach na PFRON (do 50% wpłaty, do jakiej zobowiązany jest nabywca w danym miesiącu). Oznacza to, że pracodawcy, którzy podlegają obowiązkowym wpłatom na PFRON z tytułu braku wymaganego 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, ponoszą obecnie realnie wyższe obciążenia. W związku z tym pracodawcy poszukują innych możliwości obniżenia wysokości wpłat.

Zatrudnianie osób ze szczególnym schorzeniem

Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest zobowiązany dokonywać miesięcznych wpłat na PFRON, w wysokości kwoty stanowiącej iloczyn 40,65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6% a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych. Tak wynika z art. 21 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm.). Za okresy sprawozdawcze od września 2017 r. wysokość wpłaty obowiązkowej do PFRON za każdy brakujący etat zatrudnienia osób niepełnosprawnych do wymaganych 6% wynosi 1.715,71 zł (40,65% x 4.220,69 zł). W związku z tym, iż ustawa o rehabilitacji zawiera ograniczenie w zakresie możliwości obniżenia wpłat z wykorzystaniem ulg tylko do 50% wpłaty, do jakiej zobowiązany jest nabywca w danym miesiącu (art. 22 ust. 3 ustawy), pracodawcy poszukują innych możliwości obniżenia wysokości wpłat. Taką możliwość stwarza obniżenie obowiązkowego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych poprzez zatrudnienie osób niepełnosprawnych, u których występują tzw. schorzenia szczególne wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie rodzajów schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz sposobu jego obniżania (Dz. U. z 1998 r. nr 124, poz. 820 ze zm.). Do schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych zalicza się:

• chorobę Parkinsona,
• stwardnienie rozsiane,
• paraplegię, tetraplegię, hemiplegię,
• znaczne upośledzenie widzenia (ślepotę) oraz niedowidzenie,
• głuchotę i głuchoniemotę,
• nosicielstwo wirusa HIV oraz chorobę AIDS,
• epilepsję,
• przewlekłe choroby psychiczne,
• upośledzenie umysłowe,
• miastenię,
• późne powikłania cukrzycy.

Potwierdzanie szczególnych schorzeń
W celu potwierdzenia wystąpienia u osoby niepełnosprawnej schorzeń szczególnych należy przedstawić orzeczenie o niepełnosprawności z odpowiednim symbolem rodzaju przyczyny niepełnosprawności lub zaświadczenie lekarskie z informacją, że u osoby niepełnosprawnej „stwierdzono co najmniej jedno ze schorzeń, o których mowa w § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 września 1998 r. w sprawie rodzajów schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz sposobu jego obniżania".

Zatrudnienie osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym lub umiarkowanym, u której występuje jedno z wymienionych w rozporządzeniu schorzeń, daje prawo pracodawcy do obniżenia obowiązkowego wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, co w praktyce przekłada się na znaczące obniżenie wysokości wpłaty na PFRON. Pracodawcy, o których mowa w art. 21 ust. 2 ustawy o rehabilitacji, wyliczają wskaźnik obniżający według następującego algorytmu:

WO = (3 x ZS + 2 x US) x 100%/ZOG,

gdzie znaczenie poszczególnych symboli jest następujące:

• WO - wskaźnik obniżający,
• ZS - zatrudnienie w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy pracowników zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono schorzenie wymienione w rozporządzeniu,
• US - zatrudnienie w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy pracowników zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono schorzenie wymienione w rozporządzeniu,
• ZOG- zatrudnienie pracowników ogółem w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy

Obniżony wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych odpowiada różnicy pomiędzy wskaźnikiem zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości określonej wart. 21 ust. 2 ustawy, czyli 6% a wskaźnikiem ustalonym na podstawie powyższego algorytmu.

Przykład
czasu pracy, w tym jedną osobę niepełnosprawną, posiadającą umiarkowany stopień niepełnosprawności z symbolem przyczyny niepełnosprawności 01-U. Schorzenie to jest wymienione w rozporządzeniu. Pracodawca nie korzysta z ulg, wszyscy pracownicy przepracowali pełny miesiąc. Wyliczenie wpłaty obowiązkowej na podstawie algorytmu zawartego w deklaracji DEK-l-0 za wrzesień:

Pozycja 32 deklaracji DEK-l-0
0,06 x 100 - (3 x 0,00 + 2 x 1,00 + 1,00) = 3,00

Pozycja 35 DEK-l-0

Wpłata należna do PFRON
0,4065 x 3,00 x 4.220,69 zł = 5.147 zł.

Ponieważ pracodawca nie korzysta z ulg, wysokość wpłaty do PFRON wyniesie 5.147 zł. Gdyby w podanym przykładzie u osoby niepełnoprawnej z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności występowało schorzenie niewymienione w rozporządzeniu, wysokość wpłaty wynosiłaby 8.579 zł (5,00 x 0,4065 x 4.220,69 zł).

Autor: Adam Hadław, Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych
Źródło: Gazeta Podatkowa